Hoewel plasticvervuiling wereldwijd aandacht krijgt, blijft de aanwezigheid van microplastics in de bodem grotendeels onderbelicht. In tegenstelling tot water en lucht is er nog weinig bekend over hoe deze microscopisch kleine deeltjes zich in bodemsystemen gedragen en welke risico’s ze vormen voor mens en milieu. Lees hier over ons onderzoek naar microplastics!

 

Onderzoek in opdracht van Enviso Ingenieursbureau

Om deze kennislacune te verkleinen, heeft Enviso Ingenieursbureau een afstudeeronderzoek laten uitvoeren naar het gedrag van microplastics in Nederlandse bodems. Het rapport biedt inzicht in:

  • Hoe microplastics in de bodem terechtkomen (bronnen)
  • Hoe ze zich daar gedragen qua sorptie (binding van stoffen) en verspreiding
  • Hoe lang ze blijven en in welke mate ze afbreekbaar zijn

Op basis van deze kennis worden aanbevelingen gedaan voor vervolgonderzoek en toekomstige wet- en regelgeving.

Lees het adviesrapport hier!

Wat zijn microplastics en hoe komen ze in de bodem?

Microplastics zijn plasticdeeltjes van 1 µm tot 5 mm groot. Ze ontstaan door slijtage van grotere plasticproducten of worden bewust geproduceerd, bijvoorbeeld voor cosmetica. Via rioolslib, landbouwfolie, bandenslijpsel en zelfs atmosferische depositie komen ze in de bodem terecht. Uit het onderzoek blijkt dat de vervuiling in de bodem tot wel 23 keer hoger kan zijn dan in oceanen.

Waarom zijn microplastics in de bodem problematisch?

Eenmaal in de bodem gedragen microplastics zich als sponsen: ze binden schadelijke stoffen zoals pesticiden, zware metalen en antibiotica. Dit verhoogt de toxiciteit en vormt een risico voor bodemleven, waterkwaliteit en volksgezondheid. Bovendien zijn microplastics nauwelijks afbreekbaar en kunnen ze decennialang in de bodem blijven.

Verspreiding en afbraak: een complex samenspel

De verspreiding van microplastics hangt onder meer af van hun vorm, grootte, dichtheid en de bodemstructuur. Kleine, gladde deeltjes verspreiden zich het snelst. Bodemorganismen zoals regenwormen spelen een verrassend grote rol: ze kunnen microplastics opnemen, uitscheiden en zelfs helpen afbreken. Hoewel sommige bioplastics onder ideale omstandigheden biologisch afbreekbaar zijn, geldt dit niet voor de meeste synthetische microplastics. Afbraak is traag en afhankelijk van temperatuur, zuurstofgehalte, vochtgehalte en specifieke micro-organismen.

Blinde vlekken en aanbevelingen voor vervolgonderzoek

Het rapport identificeert belangrijke kennishiaten, waaronder:

  • De invloed van biofilms (lagen van micro-organismen en organisch materiaal) op verspreiding
  • De interactie tussen microplastics en bodemorganismen
  • De risico’s voor mens en milieu

Een voorgestelde onderzoeksopzet richt zich op het gedrag van microplastics in verschillende Nederlandse bodemtypes, met als doel een betrouwbare risicoanalyse te kunnen maken.

Onderzoek categorieën voor de toekomst

Naast het sorptie- en verspreidingsgedrag zijn er onderbelichte onderwerpen:

  • Effecten van microplastics op mens en milieu
  • Methoden voor identificatie en kwantificatie in de bodem
  • Modellering van microplasticgedrag
  • Verwijderingsstrategieën uit het milieu

Enviso als kennispartner in bodemkwaliteit

Met dit onderzoek onderstreept Enviso haar rol als innovatieve en maatschappelijk betrokken kennispartner. Door actief bij te dragen aan kennisontwikkeling, levert Enviso een waardevolle bijdrage aan duurzaam bodembeheer en milieubeleid.

Interesse of vragen?

Wat we doen, doen we goed. En we doen het samen. Heb je interesse in onze diensten? Neem gerust contact op.

Contact opnemen